NHỮNG CÁNH BUỒM ĐỎ THẮM

 

Aleksandr Stephanovich Grin (1880 -1932) – cây bút văn xuôi trữ tình xuất sắc của văn học Nga đầu thế kỷ XX, sáng tác theo khuynh hướng “tân lãng mạn”, tác giả của những tác phẩm nổi tiếng “Những cánh buồm đỏ thắm” (1923), “Sợi xích vàng” (1925), “Cô gái lướt sóng” (1928)... Với những tác phẩm này, A.Grin sáng tạo nên cả một thế giới thần kỳ của khát vọng về những con người nhiệt huyết, mạnh mẽ, chủ động tự mình biến ước mơ thành hiện thực.

Từ khi lên 6, Grin bắt đầu tập đọc, cuốn sách đầu đời của cậu là “Gulliver du ký” (Gulliver's Travels - Jonathan Swift) không chỉ nhen lên trong lòng nhà văn tương lai ước vọng về một thế giới biển khơi thần kỳ của riêng mình, mà còn gợi cho cậu bé những suy ngẫm đầu tiên về sự tương đối của kích thước con người và vạn vật, sự tương đối của ý chí khẳng định ước mơ và sự xám nhờ của thực tại... Cuối đời, nhà văn chết vì bệnh ung thư trong cảnh cô đơn và nghèo đói tại vùng Krưm, bên bờ Biển đen...

“Những cánh buồm đỏ thắm” 3 lần được chuyển thể điện ảnh ở Nga và Ukraina. Phim “Assol” (1982) được dựng như một vở nhạc kịch http://youtu.be/OgQ1j_VVcoc ...

Sau đây là đoạn “khơi dậy ước mơ” trong lòng cô bé Assol trong “Những cánh buồm đỏ thắm”:

NHỮNG CÁNH BUỒM ĐỎ THẮM

...- Này cô bé... Ta đã tới làng mà cháu vừa đi ra, tức là làng Caperna ấy. Ta yêu những câu chuyện cổ tích, những bài dân ca, và ta đã ngồi ở làng Caperna suốt một ngày để cố thâu lượm điều gì đó chưa ai từng nghe thấy. Nhưng dân làng cháu không kể chuyện cổ tích. Họ cũng chẳng hát dân ca. Mà nếu có kể chuyện và hát, thì cháu biết không, toàn về những anh chàng nông dân và những chú lính láu cá, ranh vặt, luôn huênh hoang về những trò bịp bợm, toàn là những bài vè bốn câu cụt thun lủn với những môtif ghê tởm, nghe bẩn thỉu như những bàn chân chưa rửa, thô thiển như tiếng ọc ạch sôi bụng...

Nghĩ ngợi một lát, ông nói tiếp:

- Ta không biết bao nhiêu năm nữa sẽ trôi qua, song thế nào ở làng Caperna cũng sẽ bừng lên một câu chuyện cổ tích người đời sau sẽ còn nhớ mãi. Rồi cháu sẽ lớn, Assol ạ. Một buổi sớm mai, từ biển khơi mờ xa sẽ xuất hiện một cánh buồm đỏ thắm rực rỡ dưới ánh mặt trời. Con tàu trắng với lớp lớp những cánh buồm thắm đỏ khổng lồ căng lên tỏa sáng sẽ rẽ sóng tiến thẳng tới chỗ cháu. Con tàu kỳ diệu ấy sẽ lặng lẽ nhẹ nhàng lướt tới, không tiếng súng, không tiếng hò la; trên bờ mọi người tụ tập đông đúc trầm trồ kinh ngạc, và cháu cũng sẽ đứng ở đấy. Con tàu uy nghiêm tiến lại gần bờ trong tiếng nhạc du dương; rồi từ con tàu đó, một chiếc thuyền nhỏ trải thảm, lấp lánh ánh vàng và rực rỡ màu hoa tách ra bơi nhanh vào bờ. “Các ông tới đây làm gì? Các ông tìm ai vậy?”- mọi người trên bờ cất tiếng hỏi. Khi ấy cháu sẽ nhìn thấy một vị hoàng tử quả cảm, tuấn tú đứng trên thuyền, đưa hai tay về phía cháu. “Chào em. Assol! - chàng nói. - Từ một nơi rất xa, rất xa nơi đây, ta đã thấy em trong mơ và ta tới đây để đem em đi mãi mãi về xứ sở của ta. Nơi ấy em sẽ sống với ta trong thung sâu tràn ngập ánh hồng. Em sẽ có tất cả những gì em muốn: chúng ta sẽ sống thuận hoà, vui vẻ với nhau để tâm hồn em không bao giờ phải biết đến nỗi buồn và nước mắt”. Chàng trai ấy sẽ bế cháu lên thuyền, đưa cháu lên tàu và sẽ mãi mãi đi về xứ sở tuyệt vời nơi mặt trời lên và những vì sao trên trời sà xuống chào mừng cháu tới.

- Tất cả chuyện ông kể là về cháu đấy ư? - cô bé khẽ hỏi. Cặp mắt nghiêm nghị của cô bé ánh lên một niềm vui tin cậy: nếu ông ấy là một người có phép lạ độc ác thì chắc là ông đã không kể như vậy. Cô bé bước lại gần hơn: - Có thể là chiếc tàu ấy, nó... đã tới rồi hả ông?

- Không nhanh thế đâu, - Ông Egle trả lời, - trước tiên là cháu phải lớn lên đã chứ, rồi sau đó mới... biết nói thế nào nhỉ? Con tàu ấy thế nào cũng đến, cháu ạ, nhất định như thế. Đến lúc ấy thì cháu sẽ làm gì nhỉ?

- Cháu ấy à? - cô bé nhìn vào trong chiếc làn, nhưng có lẽ cô bé đã không thấy một vật gì có thể làm vật đền bù xứng đáng. - Cháu sẽ yêu hoàng tử, - cô bé trả lời vội vàng và ngập ngừng nói tiếp, - nếu hoàng tử không đánh nhau.

- Không, chàng không hay đánh nhau đâu, - Ông già có phép lạ nói, mắt nhấp nháy đầy bí ẩn. - Chàng không thế đâu, ta có thể bảo đảm với cháu điều này. Thôi, cháu đi đi nhé, và đừng quên những lời ta đã kể cho cháu nghe giữa hai ngụm rượu thơm và những phút suy tưởng về bài ca của những người tù khổ sai. Cháu đi đi nhé. Ta cầu mong cho mái tóc mây của cháu luôn được yên vui, thanh bình!...

 Nguyên bản:

...- Ну-ка... Я был в той деревне - откуда ты, должно быть, идешь, словом, в  Каперне. Я люблю сказки и песни, и просидел я в деревне той целый день, стараясь услышать что-нибудь никем не слышанное. Но у вас не рассказывают  сказок. У вас  не поют песен. А если рассказывают и поют,  то,  знаешь, эти истории о хитрых мужиках и солдатах, с вечным восхвалением  жульничества, эти грязные, как немытые ноги, грубые, как урчание в животе,  коротенькие четверостишия с ужасным мотивом...

Подумав, он продолжал так:

- Не знаю, сколько пройдет лет, - только в Каперне расцветет одна сказка, памятная надолго. Ты будешь большой, Ассоль. Однажды  утром  в морской дали под солнцем сверкнет алый парус. Сияющая громада алых парусов белого корабля двинется, рассекая волны, прямо к тебе. Тихо будет плыть этот чудесный корабль, без криков и выстрелов; на берегу много соберется народу, удивляясь и ахая: и ты будешь стоять там. Корабль подойдет  величественно  к  самому  берегу  под  звуки прекрасной музыки; нарядная, в коврах,  в  золоте и цветах, поплывет от него быстрая лодка. - "Зачем вы  приехали? Кого вы  ищете?" - спросят люди на берегу. Тогда ты увидишь храброго красивого принца; он будет стоять и протягивать к тебе руки. -"Здравствуй,  Ассоль! - скажет он. - Далеко-далеко отсюда я увидел тебя во сне и приехал, чтобы увезти тебя навсегда в свое царство. Ты будешь там жить со мной в розовой  глубокой долине. У тебя будет  все, чего только ты пожелаешь; жить с тобой мы станем так дружно и весело, что никогда твоя  душа не узнает слез и печали". Он посадит тебя в лодку, привезет на  корабль, и ты уедешь навсегда в блистательную страну, где всходит солнце и  где звезды спустятся с неба, чтобы поздравить тебя с приездом.

- Это все мне? - тихо спросила девочка. Ее серьезные глаза, повеселев, просияли  доверием. Опасный  волшебник, разумеется, не стал бы говорить  так;  она подошла ближе.

- Может быть, он уже пришел... тот корабль?

- Не так скоро, - возразил Эгль, - сначала, как я сказал, ты вырастешь. Потом... Что говорить? - это будет, и конечно. Что бы ты тогда сделала?

- Я? - Она посмотрела в корзину, но, видимо, не нашла там ничего достойного служить веским вознаграждением. - Я бы его любила,-  поспешно сказала она, и не совсем твердо прибавила: - если он не дерется.

- Нет, не будет драться, - сказал волшебник, таинственно подмигнув, - не будет, я ручаюсь за это. Иди, девочка, и не забудь того, что сказал тебе я меж двумя глотками ароматической водки и размышлением о песнях каторжников. Иди. Да будет мир пушистой твоей голове!...

(HP 2013)